5R เคล็ดลับเปลี่ยนพฤติกรรมนำพิชิตเป้าหมาย
เอาชนะเป้าหมายที่ท้าท้าย ต้องเริ่มที่การเปลี่ยนพฤติกรรม เป้าหมายที่ปักหมุดได้ชัดเจน ระบุผลลัพธ์ที่มีคุณค่าดีต่อใจ เป็นเป้าหมายที่สร้างพลัง แต่ถ้ายังวนอยู่กับพฤติกรรมเดิม ๆ ผู้นั้นก็แค่กอดความฝันแล้วย่ำอยู่กับที่
วาระขึ้นปีใหม่เช่นนี้ หลายท่านมีเป้าหมายที่ตั้งใจให้สัมฤทธิ์ผล เป้าหมายบางอย่างก็บรรลุผลได้ไม่ยาก ในขณะที่บางเป้าหมายจะไปให้ถึงเส้นชัยได้จำเป็นต้องเริ่มต้นที่การปรับทัศนคติและเปลี่ยนพฤติกรรมซะก่อน
ทำไมต้องเปลี่ยนพฤติกรรม ?
คำตอบแรกคือ ไม่จำเป็น หรือห้ามเปลี่ยนแปลงเด็ดขาด ถ้าพฤติกรรมนั้นส่งเสริมสนับสนุนให้เป้าหมายสำเร็จ ขอขีดเส้นใต้ แต่เราจำเป็นต้องเปลี่ยนพฤติกรรมที่เหนี่ยวรั้ง ฉุดรั้งเราให้ห่างจากเป้าหมาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับเป้าหมายท้าทายย่อมไม่ใช่สิ่งที่ทำได้จากความคุ้นชิน ทัศนคติและพฤติกรรมแบบเดิม เพราะถ้าง่ายแบบนั้นก็น่าจะทำสำเร็จไปแล้ว เป้าหมายท้าทายเป็นความปรารถนาที่จะก้าวไปสู่ความสำเร็จในระดับที่สูงยิ่งขึ้นหรือจะเรียกว่าคิดการใหญ่ก็ได้ ความสำเร็จส่งผลในเกิดมูลค่าเพิ่มอย่างก้าวกระโดด เช่น ความก้าวหน้าในงาน ความสำเร็จทางธุรกิจ ความรู้ รายได้ ความภาคภูมิใจ ความสัมพันธ์ ฯลฯ เป็นต้น หรือจะพูดว่าผลสำเร็จจากเป้าหมายที่ท้าทายสามารถเปลี่ยนแปลงชีวิต
5R เคล็ดลับฝึกสมองเพื่อเปลี่ยนพฤติกรรม
พฤติกรรม หมายถึง การแสดงออก คำพูด ท่าทีซึ่งเป็นผลจากอารมณ์ ทัศนคติ พฤติกรรมที่ทำบ่อยๆ ซ้ำๆ จนเป็นความเคยชินแบบอัตโนมัติ (pattern) ถ้าไม่ได้ทำเช่นนั้นก็จะอึดอัด หงุดหงิด บางพฤติกรรมส่งเสริมความสำเร็จของชีวิต (resourceful habit) แต่บางพฤติกรรมฉุดรั้งความสำเร็จ (unresourceful habit)
John Assaraf https://johnassaraf.com/ ผู้เชื่อและเผยแพร่ด้านศักยภาพสมองสู่ความสำเร็จ เสนอเคล็ดลับฝึกสมองด้วยขั้นตอน 5R เพื่อรับมือกับหลุมพรางความคิด ความรู้สึก การกระทำเชิงลบของเรา และเป็นขั้นตอนปลูกพฤติกรรมที่ส่งเสริมความสำเร็จ ขั้นตอน 5R ประกอบด้วย
- Recognize คือการรับรู้และทำความรู้จักกับอารมณ์ ความรู้สึก ความคิด การกระทำของตนเองอย่างมีสติ ทบทวนกับตนเองว่า อาการเหล่านี้พาเราไปที่จุดใด จุดนั้นเข้าใกล้เป้าหมายที่เราต้องการ หรือเราถูกอารมณ์และการกระทำดึงให้ออกห่างไกลจากเป้าหมายที่ปรารถนา
- Response คือการตอบสนอง เมื่อรับรู้อารมณ์ ความรู้สึก ความคิด การกระทำของตนเอง และตระหนักรู้ว่า กำลังถูกชักจูงเหนี่ยวรั้งให้หยุดอยู่กับที่หรือถอยหลังจนห่างไกลจากเป้าหมาย ขั้นตอน response คือการเข้าใจสิ่งที่เกิดขึ้น และถามตนเองว่า “เราเปลี่ยนแปลงสภาวะและการกระทำของเราได้หรือไม่ ?” คำตอบต้องเป็น “ได้สิ ฉันเปลี่ยนแปลงได้ และฉันต้องเปลี่ยนแปลง” ทุกครั้ง เราต้องฝึกสมองด้วยคำตอบนี้เสมอ
- Reframe คือการเปลี่ยนมุมมอง ฝึกสมองให้ใส่ความหมายที่มีคุณค่าและนำเราก้าวไปข้างหน้า จดจำเสมอว่า ทุกสถานการณ์ไม่มีความหมายในตัวมันเอง ผู้ที่ให้ความหมายแต่ละสถานการณ์คือตัวเรา ดังนั้นเราสามารถเลือกให้ความหมายที่รักษาเราไว้บนเส้นทางก้าวหน้า เช่นเมื่อเผชิญความอึดอัด เครียด เบื่อ ลำบาก ฝึกสมองให้สื่อสารความจริงว่านี่คือสิ่งที่เราเลือก เรากำลังเปลี่ยนแปลงจากวิถีเดิมไปสู่การเติบโตครั้งสำคัญ
- Release คือการปลดปล่อยอารมณ์ขุ่นมัว ความหงุดหงิดที่บั่นทอนจิตใจ แม้ว่าเราจะมองด้านบวกแล้ว แต่อารมณ์ขุ่นมัวก็ยังไม่จางหายในทันที John Assaraf เรียกอารมณ์แบบนี้ว่า อารมณ์ไม่ปลื้ม (unpleasant emotion) วิธีรับมือคือ 1. หยุดตั้งสติ 2. สูดหายใจลึก ๆ 3. สังเกตรับรู้ความคิด อารมณ์ของตนเองแบบนิ่งๆ 4. นับ 90 วินาที หากเรานิ่งได้ใน 90 วินาที อารมณ์ขุ่นมัวจะเจือจาง ลดลง เย็นลง มีข้อสังเกตว่า การทะเลาะวิวาท วู่วาม โวยวาย มักจะเกิดขึ้นในช่วง 90 วินาทีแรก ที่อารมณ์กำลังพลุ่งพล่านจนปะทุเป็นสีหน้า คำพูด พฤติกรรมรุนแรง
- Retrain คือการฝึกสมอง 5R อย่างสม่ำเสมอต่อเนื่อง 60 วัน เพื่อเอาชนะ pattern ของอารมณ์พฤติกรรมเดิม และปลูกอารมณ์ พฤติกรรมชุดใหม่แทนที่ไห้ถาวร
หวังว่าเคล็ดลับ 5R นี้จะมีประโยชน์สำหรับทุกคนที่ต้องการฝึกสมองให้มีศักยภาพในการพิชิตความสำเร็จของเป้าหมายให้ได้ดียิ่งขึ้นนะคะ
เกี่ยวกับผู้เขียน
